Terapia dialektyczno-behawioralna – Opiera się na teorii biopsychospołecznej przedstawiającej wzajemne powiązania między czynnikami biologicznymi i środowiskowymi, które w konsekwencji doprowadzają do trudności w zarządzaniu emocjami.
DBT jest oparta na dowodach naukowych – skuteczność jej oddziaływania jest potwierdzana badaniami.
DBT początkowo powstała z myślą o pacjentach z tendencjami do samookaleczeń i zachowań samobójczych, dla których wcześniej brakowało skutecznych metod terapeutycznych.
Terapia dialektyczno-behawioralna dąży do tego, aby pacjenci mogli przestać stosować dysfunkcyjne metody regulacji emocji oraz aby mogli zbudować „życie warte przeżycia”.
Terapia uczy rozwiązywać kryzysy i uzupełnienia umiejętności, których pacjent nie miał okazji nabyć, albo których nabycie w toku rozwoju było utrudnione – takich, jak: rozpoznawanie wewnętrznych stanów emocjonalnych, umiejętności związanych z regulowaniem emocji, tolerowaniem dyskomfortu psychicznego, budowaniem i utrzymywaniem satysfakcjonujących relacji międzyludzkich, uważnością, rozumieniem siebie, swoich przeżyć i reakcji oraz budowaniem skutecznych i pomocnych zachowań.
Z terapii skorzystają pacjenci, którzy zauważają u siebie problemy z:
- rozumieniem i tolerowaniem własnych przeżyć emocjonalnych,
- trudnością w regulowaniu emocji – lub regulowaniu ich w sposób nieskuteczny i szkodliwy (napady objadania, alkohol, narkotyki, autoagresja lub agresja),
- impulsywnymi reakcjami,
- powtarzającymi się problemami w bliskich relacjach lub schematycznym wchodzeniem w niesatysfakcjonujące relacje.
- Pacjenci odczuwający, że ich problemy i emocje są unieważniane przez otoczenie,
- Pacjenci, którzy w dzieciństwie doświadczyli traumatycznych przeżyć, które obecnie przekładają się na ich relacje, powracające odczucia (intruzje) bądź wspomnienia (flashbacki) oraz nieefektywne sposoby regulowania stanów emocjonalnych (np. zachowania dążące do tłumienia emocji, unikanie bądź impulsywne i długoterminowo nieskuteczne sposoby rozładowana emocji).
Obecnie DBT jest uznawana za leczenie z wyboru dla pacjentów borderline.
Terapia została dostosowana i zmodyfikowana (jako DBT-PTSD) dla grupy pacjentów ze złożonym zespołem stresu pourazowego (C-PTSD), którzy w dzieciństwie i młodości doznali molestowania, wykorzystania, bądź doświadczyli bezpośrednio lub jako obserwatorzy przemocy.
Wśród ważnych założeń w terapii DBT znajduje się założenie, że sami nie spowodowaliśmy swoich problemów, ale tylko my możemy je rozwiązać (na nas spoczywa odpowiedzialność ich rozwiązania).
Terapeuci pracujący dialektyczno-behawioralnie, regularnie spotykają się w ramach zespołów konsultacyjno-samokształceniowych, aby wspierać nawzajem swoją pracę.